Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Τρίτη 10 Οκτωβρίου 2017

ΑΡΤ TV - ΒΙΝΤΕΟ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗΣ ΓΙΑ "ΔΡΑΠΕΤΕΣ ΤΟΥ ΟΝΕΙΡΟΥ"

Εκπομπή Α λα Καρτ, με την Ελευθερία Νταβατζή

 Στον παρακάτω σύνδεσμο μπορείτε να παρακολουθήσετε την δεκαπεντάλεπτη συνέντευξη που έδωσε η Αγγελική Μπούλιαρη στην Ελευθερία Νταβατζή, για την εκπομπή Α λα καρτστο ΑΡΤ TV, την Πέμπτη 5 Οκτωβρίου 2017, για το βιβλίο της "Δραπέτες του ονείρου", από τις Εκδόσεις Ωκεανός. 







Ευχαριστούμε θερμά για την πρόσκληση και τις ενδιαφέρουσες ερωτήσεις που μας έδωσαν την αφορμή να θίξουμε θέματα που αφορούν το βιβλίο γενικότερα αλλά και την ίδια τη ζωή. 








Τετάρτη 1 Φεβρουαρίου 2017

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ της ΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΜΠΟΥΛΙΑΡΗ στην ΚΛΕΙΩ ΤΣΑΛΑΠΑΤΗ

Συνέντευξη της Αγγελικής Μπούλιαρη στην Κλειώ Τσαλαπάτη

 για το blog της "Φίλοι της Λογοτεχνίας"

http://filoithslogotexnias.blogspot.gr/2016/04/blog-post_25.html




Δευτέρα 25 Απριλίου 2016

Συνέντευξη με την ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΜΠΟΥΛΙΑΡΗ - Γράφει η Κλειώ Τσαλαπάτη



1) Αγαπητή κ. Μπούλιαρη, μας έχετε ήδη χαρίσει πέντε εξαιρετικά βιβλία πεζογραφίας και ποίησης, ενώ πρόσφατα κυκλοφόρησε το νέο μυθιστόρημά σας με τίτλο «Δραπέτες Του Ονείρου».  Ποιό ήταν το έναυσμα για την ενασχόλησή σας με τον κόσμο της λογοτεχνίας και το αντικείμενο της συγγραφής;

Κατ’ αρχήν, σας ευχαριστώ κι εγώ για τα καλά σας λόγια και για τη συνέντευξη αυτή.
Αγάπησα τα βιβλία και το διάβασμα από νωρίς. Τα βιβλία αποτελούσαν παρηγοριά και καταφυγή σ’ έναν κόσμο που συνήθως φαντάζει δύσκολος στα παιδικά μάτια. Σύντομα ένιωσα την ανάγκη να εκφραστώ μέσω της γραφής, και να δημιουργήσω τις δικές μου ιστορίες κινώντας έτσι τους χαρακτήρες ώστε να επέρχεται δικαίωση και ισορροπία.

2) Από πού αντλείτε την έμπνευση για κάθε έργο σας και κάθε χαρακτήρα και πόσο δύσκολο είναι να  συγκεντρώσετε τις απαραίτητες πληροφορίες, όταν αυτές απαιτούνται, ώστε να συνδυάσετε τυχόν ιστορικά γεγονότα, τόπους και μυθοπλασία στα βιβλία σας;

Η ίδια η ζωή είναι ανεξάντλητη πηγή ερεθισμάτων και έμπνευσης. Οι άνθρωποι γύρω μας προσφέρουν τα καλούπια για τη δημιουργία των χαρακτήρων μου. Μέχρι στιγμής, δεν έχω δυσκολευτεί να συγκεντρώσω τις απαιτούμενες ιστορικές πληροφορίες για τα βιβλία μου, ίσως επειδή δεν έχω καταπιαστεί με αμιγώς ιστορικό μυθιστόρημα. Παρόλα αυτά, έχει χρειαστεί να κάνω μια σχετική έρευνα για να συγκεντρώσω άλλου είδους πληροφορίες, όπως νομικές, ιατρικές ή κοινωνιολογικές. Ευτυχώς σήμερα βρίσκει κανείς τα πάντα.

3) Συνήθως, οι περισσότεροι συγγραφείς έχουν σπουδάσει κάποιο αντικείμενο, είτε ασκούν ως επάγγελμα κάτι εντελώς διαφορετικό από την συγγραφική τους ιδιότητα. Θα θέλατε να μας μιλήσετε σχετικά με αυτό και να μας πείτε πόσο αρμονικός είναι ο συνδυασμός όλων αυτών και κατά πόσο αλληλοεπηρεάζονται οι επιμέρους ιδιότητές σας;

Οι σπουδές μου και η δια βίου μάθηση την οποία ακολουθώ πιστά ήταν και είναι σε απόλυτη αρμονία με την συγγραφή. Το ίδιο θα έλεγα και για τη θητεία μου στη Μέση Εκπαίδευση ως εκπαιδευτικού. Μια κάποια «δυσαρμονία» θα εντόπιζα στην αρχή της πορείας μου ως εργαζομένης, όταν υπήρξα ιδιωτική υπάλληλος σε εταιρεία. Αλλά και από εκεί αποκόμισα πολλές χρήσιμες για τη συγγραφή εμπειρίες και γνώση, καθώς βρισκόμουν μέσα σ’ ένα συχνά ανταγωνιστικό πεδίο και δεν ήμουν ασφαλής και προστατευμένη εντός μιας σχολικής αίθουσας.

4) Έχετε συμπεριλάβει ποτέ στα βιβλία σας κάποια προσωπικά σας βιώματα; Πόσο εύκολο, ή επώδυνο ήταν αυτό και πόσο εφικτή ήταν η αντικειμενική προσέγγισή τους συγγραφικά;

Φυσικά και έχω συμπεριλάβει, και να σημειώσω εδώ ότι δεν είναι απαραίτητο να πρόκειται πάντα για αρνητικά βιώματα. Βεβαίως, η δυσκολία και η οδύνη έγκεινται αποκλειστικά στο πόσο επώδυνο υπήρξε το βίωμα αυτό. Ωστόσο, ακόμη κι αν δεν πρόκειται για προσωπικό βίωμα, η απόδοση ενός τραυματικού γεγονότος είναι πάντα επώδυνη. Και δεν ξέρω αν υπάρχει αντικειμενική προσέγγιση, αφού ο συγγραφέας φωτίζει τα πρόσωπα και τις καταστάσεις με τον δικό του τρόπο.

5) Στα βιβλία σας έχετε καταπιαστεί με πολλά και διαφορετικά θέματα, ενώ κυρίαρχο ρόλο παίζει η ανθρώπινη φύση και οι κοινωνικές σχέσεις. Θεωρείτε, ίσως, ότι η ίδια η ζωή αποτελεί μια σημαντική και ανεξάντλητη "πηγή ιδεών" για έναν συγγραφέα;

Έχετε απόλυτο δίκιο λέγοντας ότι στα βιβλία μου κυριαρχούν οι ανθρώπινες σχέσεις. Αλλά δεν είναι μόνο η ανθρώπινη φύση που με απασχολεί αλλά και η Φύση γύρω μας. Αυτό συμβαίνει όχι μόνο επειδή η ζωή είναι ανεξάντλητη πηγή ιδεών, αλλά και επειδή αγαπώ τον Άνθρωπο και τη Φύση, και πιστεύω ότι η ισορροπία και η ευτυχία μας επιτυγχάνεται όταν ζούμε αρμονικά με τους συνανθρώπους μας και το περιβάλλον μας.

6) Πιστεύετε πως το επιστημονικό υπόβαθρο είναι απαραίτητο για τη συγγραφή ενός βιβλίου, ή αρκεί το έμφυτο συγγραφικό ταλέντο, η φαντασία και οι εμπειρίες του συγγραφέα;

Γίνεται πολύς λόγος για το ρόλο της επιστημονικής κατάρτισης και του ταλέντου στη διαδικασία της συγγραφής. Πιστεύω πάνω απ’ όλα στην ψυχή του συγγραφέα, στο ταλέντο του, αλλά και στην εργατικότητά του.

7) Υπάρχει κάποιο μοτίβο ως προς το πότε σας "επισκέπτεται" η συγγραφική σας  έμπνευση; Υπάρχει κάποια συγκεκριμένη ώρα, διάθεση, ή τόπος ίσως, που να σας προδιαθέτει να γράψετε, ή είναι κάτι που "ρέει" αβίαστα από μέσα σας συνέχεια;

Η έμπνευση είναι μια μοναχική υπόθεση συναισθημάτων και συλλογισμών, και, θα ’λεγα, πρωινή, όταν το μυαλό είναι καθαρό.

8) Όταν ολοκληρώνετε ένα νέο βιβλίο σας αρκείστε στη δική σας μόνο γνώμη και αξιολόγηση, πριν προχωρήσετε στην έκδοσή του, ή αναζητάτε πρώτα την άποψη κάποιου οικείου σας προσώπου του οποίου την κρίση εμπιστεύεστε;

Ναι, υπάρχουν ένα-δυο πρόσωπα που διαβάζουν τα χειρόγραφα για όσες φορές ξαναγράψω το βιβλίο.


9) Από τα πέντε έργα σας  υπάρχει κάποιο το οποίο ξεχωρίζετε, στο οποίο ίσως έχετε μεγαλύτερη αδυναμία και γιατί; Θα θέλατε να μας πείτε λίγα λόγια για το κάθε βιβλίο σας και, γιατί όχι, την ιστορία "πίσω από την ιστορία" του καθενός;

Εδώ ισχύουν τα λεγόμενα για τα δάχτυλα του χεριού, ότι όποιο κι αν κόψεις, πονάει το ίδιο, ή για τα παιδιά, ότι όλα τα αγαπάς το ίδιο… Όλα τα βιβλία μου τα αγαπώ αν και δεν μπορώ να τα αναφέρω όλα για να μην κουράσω. Ωστόσο, ας πούμε ότι το πρώτο μου βιβλίο «Πόσο λαμπερός ο ήλιος, πόσο κίτρινα τα τρόλεϊ» είναι ξεχωριστό για τη συγκίνηση και την αναστάτωση που ένιωσα όταν το αντίκρισα πρώτη φορά στη βιτρίνα του βιβλιοπωλείου. Η νουβέλα «Εγώ αγαπώ, αυτή καπνίζει», πιστεύω ότι αποδίδει με συγκινητικό τρόπο τον συναισθηματικό κόσμο μιας μεσήλικης γυναίκας που κάνει τον απολογισμό της. Τέλος, οι «Δραπέτες του ονείρου», που μόλις κυκλοφόρησαν, είναι σαν το νεογέννητο που κρατάς με λαχτάρα στην αγκαλιά σου και το κοιτάς σαν ένα θαύμα!

10) Η συγγραφέας  Αγγελική Μπούλιαρη βρίσκει το χρόνο να διαβάζει και για δική της ευχαρίστηση και όχι μόνο για έρευνα πάνω σε κάποιο μελλοντικό βιβλίο της; Εφόσον συμβαίνει αυτό, ποιό είδος λογοτεχνίας προτιμάτε περισσότερο ως αναγνώστρια και γιατί;

Βεβαίως, πάντα διαβάζω ελληνική και ξένη λογοτεχνία. Μου αρέσει το μυθιστόρημα, σχεδόν όλα τα είδη – σύγχρονο, κοινωνικό, αστυνομικό, ψυχολογικό, ιστορικό – το διήγημα, η νουβέλα και φυσικά η ποίηση. Διαβάζω, επίσης, ιστορία, ψυχολογία, φιλοσοφία και βιογραφίες. Οτιδήποτε είναι ενδιαφέρον αλλά και καλογραμμένο.

11) Ποιά είναι τα αγαπημένα σας βιβλία και συγγραφείς; Θεωρείτε ότι έχετε δεχθεί επιρροές από κάποιους ομότεχνούς σας, έλληνες ή ξένους, σύγχρονους ή κλασσικούς, στο δικό σας τρόπο γραφής, ύφους ή θεματολογίας;

Σίγουρα έχω δεχτεί επιρροές. Άλλωστε, «ουδέν καινόν υπό τον ήλιον». Ωστόσο, η ίδια δεν είμαι σε θέση να διακρίνω αυτές τις επιρροές στα γραπτά μου. Αγαπημένοι μου είναι πολλοί έλληνες και ξένοι συγγραφείς, παλιοί και σύγχρονοι, και συχνά καταφεύγω στην ποίηση και στους κλασικούς συγγραφείς. Ας αναφέρω μόνο τον Αλμπέρ Καμύ και τον Έρνεστ Χεμινγουαίη που σημάδεψαν την εφηβεία μου.

12) Από την ελληνική και παγκόσμια λογοτεχνία υπάρχει κάποιο βιβλίο το οποίο έχετε λατρέψει,  το οποίο "ζηλεύετε" ως λογοτεχνικό έργο και που  θα θέλατε, ή ονειρεύεστε να έχετε συγγράψει εσείς;

Ναι. Έχω ζηλέψει το μυθιστόρημα «Και το λίγο φως στη νύχτα φτάνει», του Καναδού Ματ Κοέν, και τη συλλογή διηγημάτων της επίσης Καναδής Άλις Μονρό «Μ’ αγαπάει, δεν μ’ αγαπάει», για την ατμόσφαιρα που δημιουργούν και τον δεξιοτεχνικό τρόπο που αναδεικνύονται σταδιακά οι χαρακτήρες και ο ψυχικός τους κόσμος, καθώς και η εξέλιξη των γεγονότων.

13) Πιστεύετε πως ο συγγραφέας πρέπει να ταξιδεύει ώστε να έχει κάποια βιώματα από τις χώρες και τις τοποθεσίες τις οποίες, τυχόν, περιγράφει στα βιβλία του και πόσο εφικτό είναι αυτό στην πράξη κατά τη γνώμη σας; Είναι απαραίτητο κάτι τέτοιο, απλά και μόνο, για την "διεύρυνση των οριζόντων" του;

Δεν είναι απαραίτητο. Θέλω να πω ίσως κάποιος να μην αγαπάει τα ταξίδια. Προσωπικά λατρεύω τα ταξίδια, μου αρέσει να γνωρίζω ανθρώπους, τόπους και πολιτισμούς. Λατρεύω και τη φύση, οπότε και μια μικρή απόδραση σ’ ένα από τα χιλιάδες υπέροχα τοπία της πατρίδας μας με αναζωογονεί. Οποιοδήποτε ταξίδι, μεγάλο ή μικρό, ξυπνάει το μυαλό μου και θέτει σε λειτουργία ένα πεδίο του που αγνοούσα ότι υπάρχει μέχρι εκείνη τη στιγμή.


14) Θεωρείτε ότι ο συγγραφέας θα πρέπει να ασχολείται με διαφορετικά είδη λογοτεχνίας και να "πειραματίζεται" θεματολογικά, ρισκάροντας το υπάρχον αναγνωστικό του κοινό, ή θα όφειλε να εμμένει στο είδος που τον έχει καθιερώσει;

Πιστεύω ότι ο συγγραφέας είναι καλύτερα να διατηρεί την αυτονομία του ως προς το τι θέλει να γράψει και να μην επηρεάζεται από αριθμούς, στατιστικές και ρίσκα. Αν θέλει να πειραματιστεί με ένα νέο είδος ή με έναν άλλον τρόπο γραφής, ας το κάνει. Ο συγγραφέας έχει το δικό του μυστικό κόσμο στον οποίο είναι κυρίαρχος. Ας αφήσουμε την αγορά και τους κανόνες της έξω απ’ αυτόν.


15) Πιστεύετε πως οι συγγραφείς οφείλουν να προβληματίζουν τους αναγνώστες "κεντρίζοντας" τη σκέψη τους, ή ο σκοπός των βιβλίων τους θα έπρεπε να είναι καθαρά και μόνο ψυχαγωγικός; Εσείς, ποιά μηνύματα επιδιώκετε να "περάσετε" στους αναγνώστες σας και σε ποιό είδος αναγνωστικού κοινού, συνήθως, απευθύνεστε μέσα από το συγγραφικό έργο σας;

Κάθε βιβλίο έχει το κοινό του και κάθε συγγραφέας τους αναγνώστες του. Άλλα βιβλία διασκεδάζουν, άλλα πληροφορούν, κάποια προβληματίζουν. Όλα συνεισφέρουν στην σκέψη και ωριμότητα του αναγνώστη. Συνειδητά δεν επιδιώκω να περάσω μηνύματα ή πολύ περισσότερο διδάγματα, έχω όμως τις «εμμονές» μου, τις οποίες ο κάθε αναγνώστης ανακαλύπτει και ερμηνεύει με το δικό του τρόπο. Ιστορίες αφηγούμαι και απευθύνομαι σε ένα ευρύ, από άποψη ηλικίας, κοινό που δεν είναι αποκλειστικά γυναικείο. Με χαρά μου έχω διαπιστώσει ότι με διαβάζουν και νέοι και γηραιότεροι, και άντρες και γυναίκες.

16) Θεωρείτε πως η σύγχρονη πραγματικότητα μπορεί να αποτελέσει  πηγή έμπνευσης για ένα συγγραφέα και, ειδικότερα, οι τόσο δύσκολες καταστάσεις που βιώνουμε τελευταία στην πατρίδα μας; Ή μήπως το ζητούμενο από τους αναγνώστες είναι ακριβώς η "φυγή" από αυτήν την ζοφερή πραγματικότητα;

Ναι, γιατί όχι; Άλλωστε, λένε ότι η Τέχνη ανθίζει μέσα στις δυσκολίες. Είμαι υπέρ του ρεαλισμού και νομίζω ότι καλή είναι η «φυγή» για τον αναγνώστη, αλλά αυτή μπορεί να επιτευχθεί και μέσα από μια ρεαλιστική ιστορία και όχι μέσα από μια εντελώς εξωπραγματική κατάσταση.


17) Είχατε κάποιους "ενδοιασμούς" όταν αποφασίσατε να δώσετε το πρώτο σας βιβλίο προς έκδοση; Αγωνιούσατε ως προς την αποδοχή που θα τύχαινε από το αναγνωστικό κοινό; Η θεματολογία των περισσοτέρων βιβλίων σας, πιστεύετε πως παίζει τον δικό της ρόλο στην αποδοχή αυτή;

Σαφώς αγωνιούσα αρχικά να τύχω της αποδοχής κάποιου εκδότη και στη συνέχεια του αναγνωστικού κοινού. Αν κρίνω από τις αρνητικές απαντητικές επιστολές κάποιων εκδοτών στο ξεκίνημά μου, μάλλον η θεματολογία μου δεν ήταν της αρεσκείας τους. Ωστόσο επέμεινα και τελικά βρέθηκαν οι εκδότες και το αντίστοιχο κοινό που αγκάλιασαν τα γραπτά μου. Κάποιοι «ενδοιασμοί» ή καλύτερα ας πω «μια παύση», ήρθε λίγο μετά την κυκλοφορία των δύο πρώτων μου βιβλίων, όταν έπρεπε να εξοικειωθώ με την έκθεση και να μάθω να αντιμετωπίζω τα θετικά και ενδεχομένως αρνητικά αποτελέσματά της. Αλλά, ευτυχώς, όπως διαπιστώσατε, ξεπέρασα τον σκόπελο, και συνέχισα να γράφω, γιατί πέρα από οτιδήποτε άλλο, αυτό ήθελα να κάνω.


18) Εσείς, με  την έως τώρα πείρα σας στον χώρο της συγγραφής, τί θα συμβουλεύατε όλους τους νέους επίδοξους συγγραφείς, που ονειρεύονται να δουν κάποτε ένα βιβλίο τους στις προθήκες των βιβλιοπωλείων και, ιδιαίτερα, εν μέσω αυτής της δύσκολης οικονομικής συγκυρίας;

Αν και συχνά η οικογένειά μου και οι φίλοι μού προσάπτουν «δασκαλίστικη» συμπεριφορά, λόγω της ιδιότητάς μου της εκπαιδευτικού, ωστόσο δεν νομίζω ότι έχω πολλές συμβουλές να δώσω. Αν πραγματικά καίγονται να εκφραστούν, τότε ας προχωρήσουν με επιμονή και εργατικότητα. Ίσως ο πιο κατάλληλος να τους μιλήσει να είναι ο Τσαρλς Μπουκόφσκι με το γνωστό του κείμενο περί συγγραφής.

19) Κλείνοντας και, αφού σας ευχαριστήσω θερμά για την τιμή της παραχώρησης  αυτής της συνέντευξης, θα ήθελα να σας ευχηθώ ολόψυχα καλή επιτυχία σε όλα σας τα βιβλία αλλά, ειδικότερα, στο νέο  μυθιστόρημά σας «Δραπέτες Του Ονείρου», και να σας ρωτήσω για τα άμεσα συγγραφικά σας σχέδια. Τί να περιμένουμε από εσάς στο μέλλον;

Μα τι άλλο; Ένα νέο μυθιστόρημα.

Σας ευχαριστώ κι εγώ θερμά για τις ευχές σας και τη συνέντευξη αυτή, και σας εύχομαι καλή συνέχεια στο αξιόλογο έργο σας για την προβολή της ελληνικής λογοτεχνίας.

Πέμπτη 26 Ιανουαρίου 2017

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ της ΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΜΠΟΥΛΙΑΡΗ στην ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΔΙΑΜΑΝΤΗ

Συνέντευξη της Αγγελικής Μπούλιαρη για το blog Βιβλιομανία - Βιβλιολατρεία, με αφορμή τους "Δραπέτες του ονείρου",

από την Βασιλική Διαμάντη


http://vivliomania-vivliolatreia.blogspot.gr/2016/12/blog-post_28.html

Τετάρτη 28 Δεκεμβρίου 2016 


Συζητώντας με την Αγγελική Μπούλιαρη

Ερώτηση 1η: Ποιος/α είναι ο/η αγαπημένος/η συγγραφέας;

Α.Μ.: Ο Έρνεστ Χεμινγουαίη, ο Αλμπέρ Καμύ, ο Όσκαρ Γουάϊλντ, ο Τένεσι Γουίλλιαμς, ο Άλντους Χάξλεϊ, ο Ντ. Χ. Λώρενς, η Μάργκαρετ Άτγουντ, η Άλις Μονρό. Επίσης είναι πολλοί οι Έλληνες συγγραφείς και ποιητές που αγαπώ. Σίγουρα κάποιους θα ξεχάσω, ωστόσο θα αναφέρω τον Κωνσταντίνο Θεοτόκη, τον Στρατή Τσίρκα, τον Οδυσσέα Ελύτη, Καρυωτάκη, Πολυδούρη, τον Ανδρέα Μήτσου, τη Ζυράννα Ζατέλη, τον Ισίδωρο Ζουργό, τον Χάρη Βλαβιανό, την Κική Δημουλά, την Κατερίνα-Αγγελάκη-Ρουκ.


Ερώτηση 2η: Ποιο είναι το πρώτο βιβλίο που διαβάσατε;

Α.Μ.: «Αποχαιρετισμός στα Όπλα», του Έρνεστ Χεμινγουαίη. Μου το χάρισε ένας πλασιέ βιβλίων που μπήκε τυχαία στην αυλή μας και αποδείχτηκε συγγενής της μαμάς μου. Ήμουν έντεκα χρόνων τότε. Ευγνωμονώ εκείνον τον μακρινό συγγενή, και έχω δώσει στο βιβλίο ξεχωριστή θέση στην καρδιά μου, επειδή άνοιξε για μένα "τον θαυμαστό, καινούργιο κόσμο" των βιβλίων.


Ερώτηση 3η: Τι σημαίνει η συγγραφή για εσάς;

Α.Μ.: Γραφή σημαίνει ανάγκη. Ανάγκη έκφρασης αυτών που με καίνε, κρυφών ή φανερών εμμονών. Ανάγκη να παρηγορήσω το μικρό παιδί μέσα μου, και τα μικρά παιδιά μέσα σε άλλους ενήλικες. Ανάγκη να καλύψω κενά της πραγματικής ζωής σε αγάπη, δικαιοσύνη, ισορροπία. Ανάγκη να δώσω φωνή σε πρόσωπα που πέρασαν από τη ζωή μου ή πέρασα εγώ από τη δική τους, και τα οποία δεν είχαν δύναμη ούτε φωνή, κυρίως παιδιά και γυναίκες. Ανάγκη να αφήσω τη δική μου φωνή στα παιδιά μου. Συνοψίζοντας και χωρίς να φανεί υπερβολικό ή επηρμένο, η γραφή αποτελεί για μένα έναν από τους λόγους να ζω.


Ερώτηση 4η: Ποια είναι η πηγή έμπνευσή σας;

Α.Μ.: Από τη μια η ίδια η ζωή, που προσφέρει το θέμα, τους χαρακτήρες και το κοινωνικό πλαίσιο και από την άλλη η φαντασία που αναζητεί διεξόδους και λύσεις.


Ερώτηση 5η: Τι σας "ώθησε" να ξεκινήσετε τη συγγραφή;

Α.Μ.: Ήρθε αυθόρμητα. Απλώς κάποια στιγμή, στην Τετάρτη δημοτικού, έπιασα το μολύβι και σκάρωσα ένα αφελές ποιηματάκι. Αυτή ήταν η αρχή. Φαντάζομαι τότε ήθελα να πειραματιστώ, να φτιάξω κάτι. Αργότερα, όπως είπα και παραπάνω, ήταν η καταφυγή σ’ έναν φανταστικό κόσμο όπου στο τέλος θα υπήρχε παρηγοριά και δικαίωση.


Ερώτηση 6η: Πως θα χαρακτηρίζατε το νέο σας βιβλίο "Δραπέτες του ονείρου";

Α.Μ.: Δύσκολη ερώτηση. Είναι σαν να ζητάμε από μια μητέρα να παρουσιάσει το βλαστάρι της. Θα προσπαθήσω, πάντως, να είμαι αντικειμενική. Θα το χαρακτήριζα κοινωνικό μυθιστόρημα, ρεαλιστικό, ευαίσθητο, αισιόδοξο στην ουσία, με πίστη στη δύναμη της ανθρώπινης ψυχής, ενδιαφέρον, καλογραμμένο, έντιμο και αξιοπρεπές.


Ερώτηση 7η: Μυθιστόρημα και ποίηση. Ασχοληθήκατε και με τα δυο. Ποιο από τα δυο σας κερδίζει περισσότερο και γιατί;

Α.Μ.: Η σχέση μου με την ποίηση είναι σαν ένας παλιός, ανεκπλήρωτος έρωτας, που υπάρχει στην καρδιά και στη σκέψη σου, και ίσως τον συναντήσεις κάποτε στο παρόν σου, μονάχα για να επιβεβαιώσεις ότι είναι ακριβώς παλιός και ανεκπλήρωτος και ανήκει στο παρελθόν σου, ενώ εσύ ανήκεις στο παρόν σου… Δεν με θεωρώ ποιήτρια, αισθάνομαι δέος γι’ αυτόν τον χαρακτηρισμό. Η μοναδική ποιητική συλλογή που έχω εκδώσει, προέκυψε επειδή δεν ήθελα «να περιπλανώνται άστεγοι οι στίχοι μου οι στοιχειωμένοι», όπως αναφέρω στο οπισθόφυλλο. Με θεωρώ πεζογράφο.


Ερώτηση 8η: Η Ευρυδίκη φεύγει από την οικογένειά της, όπου κανείς δεν την υπολογίζει εκτός από τη φίλη της, την Κασσιανή. Σας δυσκόλεψε να αποτυπώσετε με τόσο άρτιο τρόπο τον ψυχισμό ενός παιδιού που είναι αόρατο για όλη της την οικογένεια;

Α.Μ.: Σας ευχαριστώ πολύ που αναφέρεσθε στην Κασσιανή. Είναι ένας χαρακτήρας που αγαπώ και δημιουργήθηκε ως φόρος τιμής προς όλα τα παιδιά που γεννιούνται με αυτό το σύνδρομο και ιδιαίτερα εκείνα που γεννιούνταν τότε στα πέτρινα χρόνια και συχνά δεν αντιμετωπίζονταν ως ανθρώπινες υπάρξεις αλλά γίνονταν αιτία περίγελου. Όχι, δεν με δυσκόλεψε καθόλου η απόδοση αυτού του παιδικού ψυχισμού.


Ερώτηση 9η: Η δεύτερη οικογένεια της Ευρυδίκης είναι αυτή του πολιτικού Θεοδόση και της πλούσιας γυναίκας του, Ευγενίας. Και εδώ δεν πήρε την αγάπη που ζητάει κάθε παιδί. Πόσο τραυματικό πιστεύετε πως είναι αυτό για την ψυχολογία του παιδιού που επιδρά πάντα και στην ενήλικη ζωή του;

Α.Μ.: Πιστεύετε πως υπάρχει κάτι πιο θαυματουργό από την αγάπη; Η έλλειψή της είναι όχι μόνο τραυματική αλλά και κάτι παραπάνω, καταστροφική. Όπως είπε και ο Έριχ Φρομ, «η αγάπη είναι η μόνη απάντηση στο πρόβλημα της ανθρώπινης ύπαρξης».


Ερώτηση 10η: Τρίτη οικογένεια. Η Ευρυδίκη παντρεύεται έναν άντρα πολύ μεγαλύτερό της, τον Μπάμπη. Πιστεύετε πως οι γάμοι με διπλάσια διαφορά ηλικίας έχουν ευτυχή κατάληξη ή είναι κάτι σπάνιο;

Α.Μ.: Η διαφορά ηλικίας δεν ήταν ο λόγος της δυστυχίας αυτού του γάμου. Αρκετά ζευγάρια έχουν διαφορά δεκαέξι χρόνων και τα πάνε καλά. Εδώ ίσως έπαιξε μικρό ρόλο αυτή η διαφορά κατά την συγκεκριμένη στιγμή του γάμου, επειδή η Ευρυδίκη ήταν ακόμη μια νεαρή μαθήτρια που σαφώς προτιμούσε να πηγαίνει στο σχολείο και να λέει αστεία με τις φιλενάδες της. Το ουσιαστικό πρόβλημα όμως αυτού του γάμου ήταν η κτητική, καχύποπτη, ζηλότυπη και κυρίως βίαιη συμπεριφορά του Μπάμπη. Και αυτή είναι η άποψή μου για τη διαφορά ηλικίας στο ζευγάρι, ότι δεν παίζει τόσο ρόλο η διαφορά αυτή καθ’ αυτή όσο οι άλλες διαφορές στη συμπεριφορά, στα ενδιαφέροντα, στις αρχές και αξίες, στη στάση ζωής.


Ερώτηση 11η: Η ενδοοικογενειακή βία σε όλες τις μορφές, σωματική, λεκτική και σεξουαλική που βιώνει η Ευρυδίκη από τον άντρα της είναι ιδιαίτερα έντονη. Γιατί πιστεύετε πως ένα άτομο δέχεται όλον αυτόν τον εξευτελισμό χωρίς να αντιδρά;

Α.Μ.: Νομίζω ότι δίνω την απάντηση στο βιβλίο. Είναι ο φόβος που την ακινητοποιεί και η αίσθηση μοναξιάς και αδυναμίας. Η ρίζα του κακού βρίσκεται, ως συνήθως, στην νηπιακή-παιδική ηλικία, στην πατρική απόρριψη και την μητρική απάθεια. Είναι γονικές συμπεριφορές που οδηγούν το παιδί, και εδώ την Ευρυδίκη, στην έλλειψη αυτοεκτίμησης και αυτοπεποίθησης, αυτονομίας και διεκδίκησης, εμπιστοσύνης και σταθερότητας.


Ερώτηση 12η: Ο έρωτας έρχεται λίγο αργά για την Ευρυδίκη και ενώ έχει βιώσει τόσες βίαιες καταστάσεις. Πιστεύετε πως δεν είναι ποτέ αργά για να ζήσει κάποιος την αληθινή και απόλυτη αγάπη;

Α.Μ.: Ο έρωτας έρχεται όταν πια η Ευρυδίκη είναι έτοιμη γι’ αυτόν, αφού έχει δώσει τις απαραίτητες μάχες για να κερδίσει τη ζωή της, έχει κάνει πρώτα την δική της εσωτερική πορεία προς τον χαμένο της εαυτό, προς την αυτοπραγμάτωση και την αληθινή της ελευθερία. Επειδή ο έρωτας για την Ευρυδίκη δεν είναι η αφορμή για να αντιμετωπίσει τους φόβους της, αλλά ο προορισμός της. Σαφώς και πιστεύω ότι ποτέ δεν είναι αργά για την αγάπη, αλλά όσο πιο νωρίς έρθει, τόσο το καλύτερο!


Ερώτηση 13η: Η φιλία και η αγάπη παίζουν σημαντικό ρόλο στο βιβλίο σας. Το ίδιο ισχύει και στη ζωή σας; Αν θα έπρεπε να τις περιγράψετε με μία λέξη ή με ένα αντικείμενο την κάθε μία τι θα ήταν αυτό;

Α.Μ.: Και πάλι σας ευχαριστώ που αναφέρεστε στην φιλία που περιγράφεται στο βιβλίο! Υπάρχει η φιλία της Ευρυδίκης με την Κασσιανή και η φιλία με τη Φαίδρα, και πρέπει να ομολογήσω ότι τα αντίστοιχα κεφάλαια είναι από τα αγαπημένα μου. Πραγματικά, η φιλία και η αγάπη υπάρχουν σε όλα τα βιβλία μου, και, ναι, ισχύει το ίδιο και για τη ζωή μου, παίζουν σημαντικό ρόλο. Οι λέξεις τους είναι Προσφορά και Οξυγόνο.


Ερώτηση 14η: Γιατί πιστεύετε πως η ποίηση και το διήγημα είναι σε δυσμένεια και δεν διαβάζονται από ένα μεγάλο ποσοστό αναγνωστών στην Ελλάδα ενώ στο εξωτερικό συμβαίνει το αντίθετο;

Α.Μ.: Ειλικρινά, δεν ξέρω, αν και έχουμε μεγάλους ποιητές και διηγηματογράφους. Ίσως δεν διαβάζουμε αρκετά, δεν είμαστε εκπαιδευμένοι… Και μάλιστα με εκπλήσσει ότι πολύς κόσμος θεωρεί το διήγημα και τη νουβέλα, τη μικρή φόρμα, δηλαδή, υποδεέστερο σε λογοτεχνική αξία είδος από το μυθιστόρημα. Γι’ αυτό χάρηκα ιδιαιτέρως όταν πήρε το Νόμπελ Λογοτεχνίας η Καναδέζα Άλις Μονρό, η οποία είναι καθαρά διηγηματογράφος!


Ερώτηση 15η: Για ποιο λόγο πιστεύετε πως πρέπει οι αναγνώστες να διαβάσουν το βιβλίο σας;

Α.Μ.: Εάν θα τους άρεσε να διαβάσουν ένα βιβλίο με τα στοιχεία που έχει το μυθιστόρημά μου, όπως τα περιέγραψα παραπάνω, πιστεύω ότι θα ευχαριστηθούν το ταξίδι με τους Δραπέτες. Είναι ένα βιβλίο που σέβεται τον αναγνώστη και δεν θα τους απογοητεύσει.


Ερώτηση 16η: Τι θα θέλατε να πείτε στους αναγνώστες σας;

Α.Μ.: Ευχαριστώ πολύ για τη στήριξή σας, ελπίζω οι Δραπέτες του Ονείρου να σας κρατήσουν ή να σας κράτησαν καλή συντροφιά, και εύχομαι αγάπη και δύναμη για να ξεπερνάμε τις δυσκολίες, πάντα με την παρήγορη και ενθαρρυντική συντροφιά ενός βιβλίου!


Ερώτηση 17η: Θα θέλατε να μας πείτε μερικά λόγια για το επόμενό σας συγγραφικό βήμα;

Α.Μ.: Μυθιστόρημα και πάλι…


Β.Δ.: Σας ευχαριστώ πάρα πολύ για τη συνέντευξη που μου παραχωρήσατε! Εύχομαι κάθε επιτυχία και καλοτάξιδα όλα τα βιβλία σας!!!

Α.Μ.: Εγώ σας ευχαριστώ που μου δώσατε την ευκαιρία να μιλήσω για τους Δραπέτες, καθώς και για τις ευχές σας! Καλή συνέχεια στο έργο σας της προώθησης της ελληνικής λογοτεχνίας!

Πηγή:


http://www.oceanosbooks.gr/product/547/%CE%B4%CF%81%CE%B1%CF%80%CE%B5%CF%84%CE%B5%CF%83-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%BF%CE%BD%CE%B5%CE%B9%CF%81%CE%BF%CF%85




Πέμπτη 24 Νοεμβρίου 2016

ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΣΗΜΕΡΑ, Η ΒΙΑ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΠΑΤΕΡΑ

Συνέντευξη στο Περιοδικό MARIE CLAIRE

Δραπέτες του Ονείρου
Η ενδοοικογενειακή βία βρίσκεται στον πυρήνα του βιβλίου της Αγγελικής Μπούλιαρη. Η συγγραφέας μας εξηγεί περισσότερα.26 Σεπτεμβρίου 2016, από την Αναστασία Καμβύση

Αφορμή γι' αυτήν την κουβέντα στάθηκε το τελευταίο της μυθιστόρημα, Δραπέτες του Ονείρου, που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Ωκεανός.



Πως βλέπετε τις γυναίκες της γενιάς σας σε σχέση με τη γενιά των σημερινών γυναικών γύρω στα τριάντα;
Πολλές από τις σημερινές νέες γυναίκες είναι το ίδιο ίσως και περισσότερο αγχωμένες με το θέμα του συντρόφου και της δημιουργίας οικογένειας. Δεν είναι τόσο απελευθερωμένες και ευτυχισμένες όσο θα χαιρόμουν σήμερα να τις δω. Είναι ακόμη εγκλωβισμένες σε ενοχές όταν διεκδικούν πράγματα για τον εαυτό τους, και υποσυνείδητα φοβούνται μήπως δυσαρεστήσουν τον άλλον αν εκφράσουν με ειλικρίνεια τα θέλω και τις επιθυμίες τους. Προσπαθούν να συμβιβάσουν πολλαπλούς ρόλους και ευθύνες ως εργαζόμενες, σύντροφοι και μητέρες, χωρίς να θεωρούν αυτονόητο ότι οφείλουν χρόνο και χώρο στον εαυτό τους, καθώς και ότι μπορούν να μοιράσουν κάποια καθήκοντα. Είναι επίσης υπερβολικά εγκλωβισμένες στην παγίδα της εμφάνισης και αντί να τείνουν προς την συμφιλίωση με το σώμα τους διαρκώς απομακρύνονται, εις βάρος της ψυχικής τους υγείας και συνεπώς της ποιότητας ζωής τους.
Κάποιες εξαρτούν την ευτυχία τους αποκλειστικά από την ύπαρξη και αποδοχή ενός συντρόφου, οπότε στην αντίθετη περίπτωση είναι δυστυχείς και αναβάλλουν να πάρουν τη - μία και μοναδική - ζωή στα χέρια τους. Σαφώς ο ερωτικός τομέας είναι πολύ σημαντικός, αλλά είναι αυτό ακριβώς: ένας από τους πολλούς τομείς της ζωής μας.
Βεβαίως, οι γενικές συνθήκες που επικρατούν παίζουν έναν σημαντικό ρόλο στη ζωή των νέων γυναικών σήμερα και σε όσα ανέφερα παραπάνω: Η τεχνολογία και η επιστημονική πρόοδος διευκολύνουν τη ζωή όλων και συνεπώς και των γυναικών, ωστόσο συνοδεύονται και από παράπλευρες απώλειες, όπως π.χ. η αποξένωση, η εικονική πραγματικότητα και το κυνήγι της τελειότητας. Επιπλέον τα πράγματα περιπλέκονται και δυσκολεύουν για τις νέες γυναίκες εξαιτίας της οικονομικής κρίσης και της ανεργίας, καθώς και από την σύγχιση που επικρατεί σχετικά με τα φύλα και τους ρόλους τους στον ερωτικό τομέα.

Υπάρχει πάντα η σύνδεση με τις προηγούμενες γενιές ή απομακρυνόμαστε από το …δίχτυ ασφαλείας των μαμάδων και των γιαγιάδων μας;
Πιστεύω ότι μεγάλο μέρος διατηρεί επαφή με τις μαμάδες και γιαγιάδες, ενώ απομακρύνονται όσες πιστεύουν ότι κάτι τέτοιο είναι παλαιομοδίτικο και δεν ταιριάζει στις μοντέρνες πεποιθήσεις. Όσο για τη σύνδεση με τις προηγούμενες γενιές, αυτή υπάρχει, είτε το θέλουμε είτε όχι. Κανείς δεν φυτρώνει από μόνος του στην έρημο…

Στο βιβλίο σας σημαντικό ρόλο έχουν οι σκηνές ενδοοικογενειακής βίας. Τι σας οδήγησε να ασχοληθείτε με το θέμα;
Πριν λίγες μέρες βρισκόμουν στο κυλικείο ενός μεγάλου νοσοκομείου, όταν στο διπλανό τραπέζι ήρθε και κάθισε μια γυναίκα γύρω στα σαράντα με το ένα μάτι μαυρισμένο και ουλή στην αρχή του ζυγωματικού. Ήταν τόσο βάναυσα χτυπημένη που δεν μπορούσα να μην αναρωτηθώ πόσο μίσος, πόση δύναμη είχε βάλει στη μπουνιά του το κτήνος εκείνο…
Η απάντηση, λοιπόν, είναι απλή: Η ζωή μού δίνει τα πάντα, καταστάσεις, χαρακτήρες, συμβάντα. Δεν έχω, δυστυχώς, παρά να κοιτάξω γύρω μου και τα βλέπω όλα, καθώς είμαι από φύση μου παρατηρητική, ευαίσθητη και διαισθητική. Με τα βιβλία μου προσπαθώ να δώσω φωνή και δύναμη στα πληγωμένα παιδιά, στις τραυματισμένες γυναίκες, να δείξω πιθανότητες διεξόδου και να αποδώσω μια μορφή δικαιοσύνης, καθώς η ζωή είναι συχνά άδικη και άγρια.

Πως νομίζετε πως μπορούμε να βοηθήσουμε όσοι είμαστε έξω από τον μακάβριο αυτό χορό τις γυναίκες που υποφέρουν;
Μπορούμε να βοηθήσουμε με κάποιου είδους εθελοντική προσφορά, πρακτική ή οικονομική. Ας ενδιαφερθούμε να γνωρίσουμε και να αποδεχτούμε την ύπαρξη του προβλήματος. Ας είναι ο καθένας μας στην καθημερινότητά του μια πηγή ζεστασιάς και καλοσύνης. Με άλλα λόγια και πάνω απ' όλα, ας έχουμε ανοιχτά τα μάτια και την ψυχή πρόθυμη!

ΔΡΑΠΕΤΕΣ ΤΟΥ ΟΝΕΙΡΟΥ, της Αγγελικής Μπούλιαρη
Μυθιστόρημα, Εκδόσεις Ωκεανός, Σελίδες 624


Σας αρέσουν οι συμβολισμοί; Τους έχετε στο μυαλό σας όταν διαλέγετε ονόματα για τους ήρωές σας;
Ναι, μου αρέσουν οι συμβολισμοί και υπάρχουν σε όλα τα βιβλία μου. Τους έχω στο μυαλό μου όταν διαλέγω ονόματα στο ξεκίνημα ενός βιβλίου και στη διάρκεια της συγγραφής προκύπτουν κι άλλοι. Άλλοτε είναι φανεροί, άλλοτε είναι κρυμμένοι και δυσδιάκριτοι και δεν αφορούν μόνο στο όνομα.

Η Ευρυδίκη είναι μια αιχμάλωτη του Άδη, μια γυναίκα που μπορεί να σωθεί μόνο από την αγάπη, αρκεί να υπακούσει στους κανόνες, αρκεί ο αγαπημένος της να μην κοιτάξει πίσω. Η δική σας Ευρυδίκη;
Η δική μου Ευρυδίκη είναι κι αυτή αιχμάλωτη ενός τέρατος που το λένε «Φόβος» και κρατείται στον σκοτεινό πυθμένα ενός πηγαδιού. Μπορεί να σωθεί από την ειλικρινή αγάπη του άλλου, αλλά κυρίως από την αγάπη και πίστη στον εαυτό της. Ο αγαπημένος της πρέπει να υπακούσει κι αυτός στον κανόνα της υπομονής.

Ο ρόλος του πατέρα στη ζωή των παιδιών είναι εξ' ορισμού κορυφαίος. Τι γίνεται όμως όταν το παιδί αντιλαμβάνεται τον πατέρα ως δυνάστη ή φιγούρα εξουσίας; Είναι κάτι που κυνηγάει το παιδί για όλη του τη ζωή και φταίει για τους δαίμονες που αυτό θα συναντήσει;
Σωστά μιλάτε για τον κορυφαίο ρόλο του πατέρα στη ζωή του παιδιού. Ο πατέρας μπορεί να γίνει ο φύλακας άγγελος-οδηγός του παιδιού του στο μονοπάτι της ζωής, μπορεί όμως να γίνει και δαίμονας καταστροφής.
Το καταπιεστικό πατρικό πρότυπο προκαλεί ποικίλα ψυχικά συμπλέγματα, δημιουργεί λαθεμένες αντιλήψεις και εμποδίζει την ανάπτυξη υγιών σχέσεων. Ο "padre padrone" γεννά τον Φόβο, που απλώνει τα πλοκάμια του και δυσχεραίνει την ελεύθερη βούληση και έκφραση, ενώ δημιουργεί έναν φαύλο κύκλο που εμποδίζει το άτομο να αναπτυχθεί και να βρει το δρόμο του προς την ισορροπία και ευτυχία.
Ο πατέρας-δυνάστης ευθύνεται για τους δαίμονες που συναντάει το παιδί, άλλωστε ο ίδιος είναι ένας δαίμονας που το καταδιώκει για μια ζωή. Χρειάζεται αγώνας για την αυτογνωσία και την ωριμότητα αλλά και τύχη για να καταφέρει το παιδί ως ενήλικος να βρει τη θέση του στον κόσμο.


Ποια μηνύματα γύριζαν στο μυαλό σας όταν δημιουργούσατε τον Ελισαίο;
Ήθελα να τιμωρηθεί επειδή πλήγωσε ένα αθώο πλάσμα που ήταν παιδί του, αλλά επειδή καμιά τιμωρία δεν θα μπορούσε να φέρει το χρόνο πίσω  και να αναιρέσει τις πράξεις του, άφησα τη ζωή να αποδώσει δικαιοσύνη. Κι αυτή δεν ήταν άλλη από τις ίδιες τις συνέπειες των πράξεών του, ενώπιον των οποίων έστω και την τελευταία κυριολεκτικά στιγμή, συνειδητοποίησε τα λάθη του και αιτήθηκε συγνώμης.
Ένα μήνυμα θα ήταν αυτό: Πατεράδες, σταθείτε κοντά στα παιδιά σας με αγάπη και σεβασμό, και αποφύγετε τις διακρίσεις και τις κάθε λογής «μοιρασιές» ανάλογα με τις δικές σας κρυφές και φανερές φιλοδοξίες.
Κατά τη γνώμη μου, υπάρχει ένας γνώμονας αυτοελέγχου για τα λόγια και τις συμπεριφορές των γονέων γενικότερα προς ένα παιδί: Εάν γνωρίζαμε ότι όλα δημοσιοποιούνται, ή εάν απέναντί μας, στη θέση του ανίσχυρου, παιδιού βρισκόταν ένας συνεργάτης, φίλος, ένας άλλος ενήλικος, θα φερόμαστε το ίδιο;

Να μείνουμε για μια στιγμή και στο τέρας που ονομάζεται Μπάμπης. Ένας ήρωας που ο αναγνώστης μισεί με τόσο πάθος δεν μπορεί παρά να είναι καλογραμμένος. Πως τον δημιουργήσατε;
Η ζωή, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, έφερε τον Μπάμπη, όπως και τον Ελισαίο, στο δρόμο μου, και είχα τα μάτια μου ανοιχτά... Έτσι γεννήθηκε ο Μπάμπης. Τα υπόλοιπα είναι αποτέλεσμα φαντασίας, επεξεργασίας, εργασίας πάνω στο βιογραφικό του ήρωα, που πρέπει να έχει λογική συνοχή και ακολουθία, δηλαδή, πράξεις και αντιδράσεις δικαιολογημένες.

Πως πιστεύετε πως βάζουν οι άνθρωποι όρια σε αυτό που είναι διατεθειμένοι να κάνουν για τα παιδιά τους, για χάρη της οικογένειάς τους;
Υποθέτω ότι αναφέρεστε στην Ευρυδίκη και σε όσα υπέστη για χάρη των παιδιών της. Είναι μια προσωπική αξιολόγηση και επιλογή. Άλλοι κάνουν ό,τι μπορούν, άλλοι τα απολύτως αναγκαία, άλλοι μεταθέτουν ευθύνες ή αδιαφορούν και τέλος κάποιοι κυριολεκτικά θυσιάζονται. Ωστόσο, όπως λέει και η Ευρυδίκη στους Δραπέτες του ονείρου, καθώς ψάχνει τον χαμένο της αυτοσεβασμό, «Όλα έχουν τα όριά τους! Πάνω απ' όλα είναι άνθρωπος!»

Έχετε γράψει ποίηση, νουβέλες, διηγήματα. Ποια είναι η μεγαλύτερη χαρά που σας δίνει η γραφή;
Η ίδια η γραφή είναι χαρά και ανάσα. Όλα είναι χαρά. Η αρχική ιδέα, οι χαρακτήρες, οι καταστάσεις, οι σκηνές, η έκφραση συναισθημάτων, η ανακούφιση του υποσυνείδητου, η επικοινωνία, η απονομή δικαιοσύνης, η δημιουργία ενός ολόκληρου βιβλίου από μια αφηρημένη ιδέα…

Κάθε εποχή έχει τις δυσκολίες της, αλλά η γενιά που ενηλικιώνεται στην Ελλάδα της μεγάλης ύφεσης μοιάζει η πιο άτυχη της μεταπολεμικής περιόδου. Ποια είναι η γνώμη σας;
Μάλλον έτσι είναι, αλλά επειδή πρέπει να διατηρήσουμε τη θετική μας σκέψη και την αγωνιστικότητα, ας πούμε ότι έχει κι αυτή τις δικές της ατυχίες, όπως κάθε γενιά και ιδιαιτέρως εκείνη που βρίσκεται στο κατώφλι μεγάλων αλλαγών. Πιστεύω ότι είναι μια γενιά που πρέπει να ψάξει για δύναμη και ηθικά στηρίγματα σε παλιότερες εποχές και αξίες.

Πως αντιμετωπίζετε τις δυσκολίες της ζωής; Από που αντλείτε δύναμη;
Προσπαθώ να τις αντιμετωπίζω με γενναιότητα, να είμαι διακριτική, να μη βαραίνω τους γύρω μου, γνωρίζοντας ότι εκατομμύρια συνανθρώπων μας αντιμετωπίζουν τα ίδια ή και πολύ χειρότερα. Στη ζωή μου έμαθα να έχω πρακτικό πνεύμα, να επιμένω και να μην απογοητεύομαι αν δεν εξαντλήσω όλους τους τρόπους επίλυσης. Όσο για τη δύναμη, η πρώτιστη πηγή είναι ο εσώτερος εαυτός. Το είπε και ο αγαπημένος Καμύ: «…δεν έχει σημασία με πόση δύναμη με πιέζει ο κόσμος, μέσα μου υπάρχει κάτι δυνατότερο - κάτι καλύτερο, που αντιστέκεται και με κρατάει στη θέση μου».

Ποιο είναι το μότο σας;
Δεν εγκαταλείπω. Όλα είναι μέσα στη ζωή. Τα πάντα περνούν.

Μία σκέψη που σας κάνει πάντα χαρούμενη;

Τα χαρούμενα πρόσωπα των αγαπημένων μου, μικρών και μεγάλων.