Η ΣΚΙΑ ΤΟΥ ΠΑΤΕΡΑ, Άγγελος Χαριάτης
Ελληνική Λογοτεχνία, Μυθιστόρημα
Εκδόσεις: 24γράμματα/Γεώργιος
Δαμιανός, 2022
Σελίδες: 320
Η αφήγηση ξεκινάει με το πρωινό ξύπνημα της
μεγαλούπολης, έναν κοντινό ζεστό Ιούλιο, καθώς ο μοναχικός, περίπου πενηντάρης,
Υάκινθος, ετοιμάζεται για μια ακόμη εργάσιμη ημέρα στο γραφείο, στις αρχές της
οδού Ερμού. Εκεί, εργάζεται μαζί με τον
εργοδότη του, τον κύριο Λεμοντζόγλου, επίσης μοναχικό και άκληρο, που
τον προσφωνεί «παιδί μου», και φαίνεται να έχει τα μάτια επάνω του, όπως ένας
μεγάλος σε ένα μικρό παιδί. Και οι δύο φαίνεται ότι στερούνται της χαράς της
ζωής, καθώς ο εργοδότης, απλώς, συσσωρεύει πλούτο και ο υπάλληλος συγκεντρώνει
συντάξιμα χρόνια.
Ο Υάκινθος προσπαθεί να ζει ατάραχα, χωρίς
διακυμάνσεις, προγραμματίζοντας στην εντέλεια την καθημερινότητά του, με τις
ίδιες και απαράλλακτες συνήθειες. Με αυτόν τον τρόπο και με την απομάκρυνση από
τη γειτονιά των παιδικών του χρόνων, μετά τον θάνατο της μητέρας του, προσπαθεί
να θάψει τα αναπάντητα «γιατί» και να απωθήσει τον πόνο και την πικρία που
προκάλεσε η ξαφνική και ανεξήγητη εξαφάνιση του πατέρα του από τη ζωή του, όταν
ήταν μικρός.
Όμως, εκείνη την ημέρα παραλαμβάνει από την
σπιτονοικοκυρά του έναν φάκελο χωρίς αποστολέα, όπου το όνομά του ως παραλήπτη
είναι γραμμένο με μια παλιομοδίτικη καλλιγραφία, και διαισθάνεται πως η ζωή του
δεν θα είναι ποτέ ίδια μετά από την ανάγνωση του περιεχομένου. Και δεν έχει
άδικο.
Την πρώτη επιστολή ακολουθούν άλλες τέσσερεις
παρόμοιες, χωρίς αποστολέα, χωρίς γραμματόσημο. Όλες τον προσκαλούν και τον
παρακινούν να καταδυθεί στο παρελθόν, με την ελπίδα να λάβει τις απαραίτητες
απαντήσεις στα ερωτήματά του. Όλες παίζουν μαζί του το παιχνίδι του χαμένου
«θησαυρού», εφόσον καθεμιά τους τον κατευθύνει προς τόπους, πρόσωπα, μαρτυρίες
και γεγονότα, όπου το προσωπικό στοιχείο δεν είναι ανεξάρτητο από το ιστορικό
πλαίσιο της εποχής, αντιθέτως, μπορεί να έχει στενή σχέση με το εκάστοτε
ιστορικό γεγονός.
Στη διάρκεια αυτής της συχνά ψυχικά κουραστικής και
βασανιστικής διαδρομής, ο Υάκινθος γνωρίζει τον βαθύτερο εαυτό του και έρχεται
όλο και πιο κοντά στην ποθητή λύση του γρίφου της απουσίας του πατέρα.
Με τη γνωστή χαρακτηριστική του γραφή, ο Άγγελος
Χαριάτης μας χαρίζει ένα ενδιαφέρον μυθιστόρημα, σε έναν συνδυασμό κοινωνικού
και εν μέρει «αστυνομικού» μυθιστορήματος, με ένα θέμα συγκινητικό, εκείνο της
απουσίας του πατέρα και της επίδρασης που αυτή έχει πάνω στον ψυχισμό ενός
παιδιού και του μελλοντικού ενηλίκου.
Η ιστορία εκτυλίσσεται στις γειτονιές της Αθήνας, στο
Θησείο, στον Άγιο Δημήτριο, στο Κέντρο, στην οδό Ερμού, στην οδό Βουλιαγμένης,
την περιοχή Βαρυμπόμπης, το λιμάνι του Πειραιά. Η πλοκή είναι ενδιαφέρουσα, οι
περιγραφές του εσωτερικού κόσμου των ηρώων αλλά και του περιβάλλοντος κόσμου
είναι καταπληκτικές, ενώ η μοναξιά του κεντρικού ήρωα χτυπάει κατευθείαν στην
καρδιά, καθώς η αγωνία του να βρει τον πατέρα και η απογοήτευση και η απελπισία
του, όταν δεν βλέπει τη λύση κοντά, είναι συγκλονιστική.
Είναι πράγματι εκπληκτικό, πώς ο Άγγελος Χαριάτης
διεισδύει στον ψυχισμό του ήρωά του, με πόση επιδεξιότητα και πληρότητα
περιγράφει τις αντιδράσεις του σ’ αυτή τη δύσκολη και βαθιά συναισθηματική
κατάσταση στην οποία βρίσκεται. Επίσης, αξιοθαύμαστη είναι η φαντασία του και η
ικανότητά του να περιγράφει, εκτός από τους χαρακτήρες, τους τόπους και τους
χώρους, με έναν δικό του, ιδιαίτερο τρόπο, δημιουργώντας μια σκοτεινή και
αγωνιώδη μερικές φορές, «νουάρ» ατμόσφαιρα, που γεννάει ερωτηματικά και εξάπτει
την περιέργεια του αναγνώστη για το τι θα ακολουθήσει.
Το μυθιστόρημα Η ΣΚΙΑ ΤΟΥ ΠΑΤΕΡΑ είναι γραμμένο με το
ιδιαίτερο προσωπικό στυλ του Άγγελου Χαριάτη. Κι αυτή τη φορά, χαρακτηρίζεται από
πολλά λογοτεχνικά στοιχεία, κυρίως μεταφορές και παρομοιώσεις, αναφορές σε
συγγραφείς, παλιούς τραγουδιστές και τραγούδια, σε πραγματικά συμβάντα, καθώς και
από τα διάσπαρτα κοινωνικά σχόλια για την οικογένεια, τον ρόλο των συγγενών, τη
ρουτίνα, τα «αδύναμα πρέπει» και τα
«σβησμένα θέλω», το νόημα της ομορφιάς και της ατέλειας, αλλά και της ζωής:
«Θέλω να ζω, όχι απλώς να υπάρχω», λέει κάποια στιγμή ο Υάκινθος, ενώ μια νεαρή
γυναίκα αποκρίνεται, «Θέλω να νιώθω, όχι απλώς να ζω».
Το βιβλίο τονίζει την πατρική αγάπη και τρυφερότητα,
αλλά και το πολύτιμο της φιλίας, της ευγνωμοσύνης και της συγχώρεσης. Στο
βάθος, θέτει και το ερώτημα: Αξίζει ένα οποιοδήποτε συμβάν στην προσωπική
ιστορία ενός ανθρώπου, για να αναστείλει αυτός ο άνθρωπος, να ακινητοποιήσει,
τη μικρή και ανεπανάληπτη ζωή του;
Πρώτη δημοσίευση: 06-12-2022
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου