ΦΙΛΜ ΝΟΥΑΡ, Δημήτρης Στεφανάκης

ΦΙΛΜ ΝΟΥΑΡ 
Δημήτρης Στεφανάκης
Εκδόσεις Ψυχογιός 
Σελίδες 554







Λίγα λόγια

Στο Παρίσι του 1939 ο νεαρός Γάλλος δημοσιογράφος Φιλίπ Τεμπό αναζητά στοιχεία για το παράνομο ειδύλλιο μιας Ισπανίδας δούκισσας και ενός Έλληνα εμπόρου όπλων. Η ζωή του τελευταίου γεννά πολλά ερωτηματικά για την καταγωγή του, τη δράση και την πολιτική επιρροή του. Ποιος ήταν εντέλει ο άνθρωπος που μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο θεωρήθηκε ο πλουσιότερος στον πλανήτη;
Την απάντηση δίνει ο παλιός αναρχικός Μιγκέλ Θαραμπόν. Μέσα από τις διηγήσεις του αναδεικνύεται ένας κόσμος συνωμοσίας, παρασκηνιακής πολιτικής και άνομου κέρδους. Μια κοινωνία σκιών γράφει Ιστορία ερήμην των απλών ανθρώπων, και γεγονότα που σημάδεψαν τον εικοστό αιώνα, όπως η Μικρασιατική Καταστροφή, φαντάζουν εμπνεύσεις ενός αμείλικτου πρωταγωνιστή.
Ο μυστηριώδης Έλληνας δίνει το «παρών» σε κάθε μεγάλη στιγμή: νέα όπλα, αποικιακοί πόλεμοι, πολιτικά σκάνδαλα, μυστικές υπηρεσίες, αγώνας για την αναγέννηση της Ελλάδας. Η σκοτεινή του διαδρομή στις μητροπόλεις του κόσμου φωτίζεται μονάχα από έναν ανεξήγητο πατριωτισμό και το πάθος του για μια γυναίκα…
Μια μυθιστορηματική αναδρομή στα χρόνια που προανήγγειλαν την εποχή μας, όπου ο έρωτας και η Ιστορία, η πολιτική και η κατασκοπεία, ο ρομαντισμός και ο κυνισμός διεκδικούν το δικό τους μερίδιο.

***

Πολύ ενδιαφέρουσα και κατατοπιστική μυθιστορηματική βιογραφία, που αναπτύσσεται σαν καλογυρισμένη αστυνομική ταινία, με παιχνίδια κατασκόπων, πολιτικών και δημοσιογράφων, καθώς και έναν πανταχού παρόντα δυνατό έρωτα, από την εξαιρετική πένα του Δημήτρη Στεφανάκη, με ωραία, σωστά ελληνικά.

Αναφέρεται σε ένα μυστηριώδες, σημαντικό και αμφιλεγόμενο πρόσωπο, στο οποίο έχουν αποδοθεί διάφορα επίθετα και χαρακτηρισμοί (έμπορος όπλων, πράκτορας, αμοραλιστής, φιλοχρήματος, εκδικητικός, θρασύς, τολμηρός, ριψοκίνδυνος, φιλόδοξος) και για το οποίο όλοι συμφωνούν ότι κατηύθυνε τις τύχες του κόσμου, όντας δαιμόνια προσωπικότητα και ο πλουσιότερος άνθρωπος του κόσμου.

Θεωρώ άθλο του συγγραφέα την πραγματοποίηση της έρευνας η οποία του απέφερε το υλικό, και πολύ περισσότερο την επιλογή του υλικού του και τον τρόπο παρουσίασης στους αναγνώστες. Η παρουσίαση αυτή είναι οργανωμένη στην εντέλεια και με σωστά τοποθετημένες παρεμβολές του αφηγητή, ώστε όχι μόνο δεν κουράζει, αλλά εξάπτει την περιέργεια και προκαλεί αδημονία για τη συνέχεια.

Προσωπικά, είχα μια μικρή δυσκολία στην αρχή με το πλήθος των ονομάτων των προσώπων, πόλεων, κρατών, υπηρεσιών, και των γεγονότων. Καταλάβαινα ότι οι πληροφορίες που μου δίνονταν ήταν σημαντικές και έπρεπε να τις θυμάμαι, αλλά φοβόμουν πως η μνήμη μου θα με πρόδινε, επειδή, πρέπει να ομολογήσω, μόνο ακουστά είχα τον Ζ.Ζ. , τον μυστηριώδη Έλληνα. Στη συνέχεια, όμως, στο ξετύλιγμά του, βρήκα το «Φιλμ νουάρ» ελκυστικό και απολαυστικό, όσο και ενημερωτικό. 

Πέρα από την απόλαυση της ανάγνωσης και τις πληροφορίες που μου παρείχε, το «Φιλμ νουάρ» του Δημήτρη Στεφανάκη, μου υπενθύμισε ότι όταν εγώ, ο απλός πολίτης μιας οποιασδήποτε χώρας, κοιμάμαι, κάποιοι άλλοι γράφουν ιστορία, και ότι πολλές φορές δεν έχει σημασία πόσο εγώ, ο απλός πολίτης, επιθυμώ την ειρήνη και μόνο την ειρήνη, ο πόλεμος θα έρθει και θα έχει τη μορφή τους - αυτών που τον προγραμμάτισαν.

Δείτε περισσότερα:

https://www.youtube.com/watch?time_continue=60&v=E3d4cKzXICY
https://www.psichogios.gr/site/Books/show/1001452/film-noyar?cid=1001452



Αγγελική Μπούλιαρη:

http://www.biblionet.gr/main.asp?page=results&person=x&person_id=55327

http://www.goodreads.com/author/show/6448557

Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΕΒΔΟΜΑΔΑ, Στέφανος Ξένος

Η Τελευταία Εβδομάδα
Εκδόσεις ΜΠΑΤΣΙΟΥΛΑΣ, Σελίδες 96

Η νουβέλα του Στέφανου Ξένου, «Η Τελευταία Εβδομάδα», είναι μια θαυμάσια περιγραφή του σύγχρονου μοναχικού ανθρώπου. Ο ήρωας ξεκινάει την ενήλικη, παραγωγική ζωή του με γέλιο, αυτοπεποίθηση, ενέργεια, έρωτα, με την ικανότητα να διακρίνει ακόμα και στο πιο ασήμαντο πράγμα την ξεχωριστή κα μοναδική σημασία του, αλλά και με μια μικρή υπεροψία, έπαρση, ότι, δηλαδή, υπερτερεί σε εξυπνάδα και φιλοσοφική θεώρηση της ζωής έναντι των φίλων και συναδέρφων του - οι οποίοι έχουν θέση στο βιβλίο από την αρχή ως το τέλος του - και γενικά έναντι των συνανθρώπων του.

Όλους τους αντιμετωπίζει με αυτόν τον τρόπο, ακόμα και τη συνάδερφό του, τη Νίκη, για την οποία αισθάνεται περισσότερα πράγματα απ’ όσα θέλει να παραδεχτεί. Θεωρεί ότι εκείνοι ζουν μια πληκτική, αδιάφορη, μηχανική και επαναλαμβανόμενη ζωή, και είναι σίγουρος ότι ο ίδιος δεν έχει, ούτε θα έχει στο μέλλον, καμία σχέση μ’ αυτούς. Αντιθέτως, θα ζήσει μια έντονη, συναρπαστική ζωή και προπαντός ελεύθερη από συμβατικές δεσμεύσεις, ακριβώς όπως επιθυμεί.

Πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα; Σε ποια κατάσταση θα βρίσκεται ο ήρωας πολύ αργότερα, όταν, σύμφωνα με το ποίημα «Κεριά», του Κωνσταντίνου Καβάφη, το οποίο παραθέτει στην αρχή, κοιτάξει πίσω του και δει τις μέρες του παρελθόντος του σαν μια σκοτεινή γραμμή από σβηστά κεριά που όλο πληθαίνουν;

Θα καταφέρει, καθώς προσπαθεί να διαφέρει από τους άλλους και να αποφεύγει τον συγχρωτισμό μαζί τους και τα δεσμά της ρουτίνας, μέσα στην 'ελευθερία' του αυτή, να βρει την ικανοποίηση, την ισορροπία, την ευτυχία που επιθυμεί, όπως άλλωστε κάθε ανθρώπινη ύπαρξη;

Μήπως η έννοια της ελευθερίας δεν είναι τόσο απλή, ώστε αποφεύγοντας κάποια πράγματα, να την αποκτάς αυτομάτως; Μήπως είναι μια πολύπλοκη, εσωτερική διεργασία, η οποία δεν συνδέεται τόσο πολύ με ‘απτά’ πράγματα και η οποία σε ακολουθεί παντού, ανεξαρτήτως τόπων και καταστάσεων; (Βλ. ‘Η πόλις’, Κ. Π. Καβάφη)

Και, τέλος, θα καταφέρει ο ήρωας, να αποδώσει στον εαυτό του την αληθινή του ταυτότητα, πράγμα που αποτελεί για εκείνον το μεγαλύτερο επίτευγμα;

Η νουβέλα αποτελείται από επτά κεφάλαια, καθένα από τα οποία αντιστοιχεί σε μία ημέρα της εβδομάδας. Κάθε νέο κεφάλαιο μας εισάγει στην επόμενη ημέρα της εβδομάδας, αλλά αρκετά χρόνια αργότερα. Ξεκινάει με τη Δευτέρα και τον ήρωα στην ηλικία των είκοσι επτά χρόνων. Το τελευταίο κεφάλαιο είναι εκείνο της Κυριακής, με τον ήρωα σε ώριμη ηλικία, και ακολουθείται από την επόμενη ημέρα που είναι Δευτέρα ξανά, πλην όμως το ‘κεφάλαιο’ που της αναλογεί είναι λευκό. Υποθέτω για να συμπληρωθεί από τον κάθε αναγνώστη ξεχωριστά.

Κάθε Ημέρα-Κεφάλαιο ξεκινάει με το ξυπνητήρι και την πρωινή έγερση, αλλά τελειώνει διαφορετικά, κάτι που ο αναγνώστης πρέπει να προσέξει. Υπάρχει, επίσης, σε όλες τις Ημέρες-Κεφάλαια, μια παιδική παρουσία, η οποία μπαίνει στο δρόμο του ήρωα και πότε με το γέλιο της, και πότε, συνηθέστερα, με τα λόγια της, τον συνεφέρνει, χαροποιεί, αλλά και τον προβληματίζει. Αντιπροσωπεύει, άραγε, αυτή η παρουσία το παιδί που κρύβει μέσα του ο ήρωας, τον βαθύτερο, υποσυνείδητο εαυτό του, τον ‘φύλακα άγγελό’ του, που τον παρηγορεί πως "ό,τι κι αν συμβαίνει, θα περάσει, πάντα περνάει. Τα εμπόδια είναι σκαλοπάτια";

Κατά τη δική μου ανάγνωση και γνώμη, στο κείμενο υπάρχουν έμμεσες αναφορές στον Αλμπέρ Καμύ (Ο Ξένος), στον Κωνσταντίνο Καβάφη (Κεριά, Η πόλις) και στον Κώστα Καρυωτάκη (Δημόσιοι υπάλληλοι, Πρέβεζα - «Αν τουλάχιστον, μέσα στους ανθρώπους αυτούς, ένας επέθαινε από αηδία…»), πράγμα που, φυσικά, μόνο προτέρημα μπορεί να θεωρηθεί.

Συμπερασματικά, ο Στέφανος Ξένος είναι μια νέα, ενδιαφέρουσα και ευαίσθητη, αντρική φωνή στο πεδίο της Ελληνικής Λογοτεχνίας, που είμαι σίγουρη ότι θα μας δώσει καλά δείγματα γραφής στο μέλλον. Όσο για το βιβλίο του ‘Η Τελευταία Εβδομάδα’, ομολογώ ότι το διάβασα με ενδιαφέρον και ότι μόλις το τέλειωσα, είχα την εντύπωση ότι έρχεται νέο αίμα στην Ελληνική Λογοτεχνία.

Βρείτε την Αγγελική Μπούλιαρη και τα βιβλία της εδώ:

http://www.biblionet.gr/main.asp?page=results&person=x&person_id=55327

http://www.goodreads.com/author/show/6448557

http://www.anemosekdotiki.gr/poihsh/nostalgia.html

http://www.anemosekdotiki.gr/pezografia/egw-agapw-auth-kapnizei.html

ΓΙΟΙ ΚΑΙ ΕΡΑΣΤΕΣ, Ντ. Χ. Λώρενς

ΓΙΟΙ ΚΑΙ ΕΡΑΣΤΕΣ (Sons and Lovers)

Ντέιβιντ Χέρμπερτ Λώρενς (David Herbert Lawrence)

Οι "Γιοι και εραστές" είναι το τρίτο μυθιστόρημα του Ντ. Χ. Λώρενς και ένα από τα αριστουργήματα του. Η ιστορία περιλαμβάνει πολλά αυτοβιογραφικά στοιχεία αλλά η αξία του βιβλίου έγκειται κυρίως στη δεξιοτεχνία με την οποία παρουσιάζονται οι ανθρώπινες σχέσεις και τα προβλήματα που αναδύονται από αυτές. Τοποθετημένο στη γενέτειρα του Λώρενς, το Νότινχαμσάιρ, το βιβλίο είναι ένα αυτοβιογραφικό, πειστικό πορτρέτο της παιδικής και εφηβικής ηλικίας, και της σύγκρουσης των γενεών.

Η υπόθεση του έργου: Ο γάμος της Γερτρούδης και του Γουόλτερ Μορέλ έχει μετατραπεί σε πεδίο μάχης. Αηδιασμένη από τον άξεστο και συχνά βίαιο σύζυγό της, η εύθραυστη Γερτρούδη, πρώην δασκάλα, αφιερώνει τη ζωή της στα παιδιά της και ιδιαιτέρως στους γιους της, Γουίλιαμ και Πολ, αποφασισμένη να μην τους επιτρέψει να ακολουθήσουν τον πατέρα τους εργαζόμενοι στα ανθρακωρυχεία. Όταν ο πρώτος γιος πεθαίνει, η μητέρα αφοσιώνεται ολοκληρωτικά στον δεύτερο. Η σύγκρουση είναι αναπόφευκτη όταν ο Πολ αρχίζει να αναζητά έναν τρόπο για να ξεφύγει από την αποπνικτική λαβή της μητέρας του, μέσα από σχέσεις με κοπέλες της ηλικίας του.

Γνώστης, προφανώς, των νέων τότε θεωριών του Φρόιντ περί οιδιποδείου συμπλέγματος, ο Λώρενς τοποθετεί τον πυρήνα της ιστορίας του στη σχέση του νεαρού ήρωα με τη μητέρα του. Η υπερβολική αυτή μητρική αγάπη έχει αντίκτυπο στην ψυχοσύνθεση του εφήβου. Ο νέος δένεται συναισθηματικά τόσο πολύ με τη μητέρα του ώστε μεγαλώνοντας δεν μπορεί να αναπτύξει τη σεξουαλικότητά του και οι σχέσεις του με τα κορίτσια είναι προβληματικές.

Όταν οι "Γιοι και εραστές" δημοσιεύτηκαν το 1913 ενόχλησαν τους ηθικολόγους της Αγγλίας. Τόσο η ρεαλιστική απεικόνιση της βιομηχανικής επανάστασης και του κόσμου των ανθρακωρύχων -πριν από τον Α΄ παγκόσμιο πόλεμο οι ανθρακωρύχοι στην Αγγλία ξεπερνούσαν το ένα εκατομμύριο- όσο και οι αναφορές στο τότε ταμπού της σεξουαλικότητας έφεραν σε δύσκολη θέση τους κριτικούς της εποχής. Ωστόσο, οι πλέον οξυδερκείς και ανοιχτόμυαλοι παραδέχτηκαν ότι επρόκειτο για λογοτεχνικό αριστούργημα (όπως ο συγγραφέας E. M. Forster και ο επιφανής κριτικός του Κέιμπριτζ F. R. Leavis).

Ο Ντ. Χ. Λώρενς έγραψε νουβέλες, διηγήματα, ποιήματα, δοκίμια, ταξιδιωτικά βιβλία. Ασχολήθηκε με τη ζωγραφική, τη λογοτεχνική κριτική, τη μετάφραση και άφησε πίσω του προσωπική αλληλογραφία. Στο έργο του αντιμετωπίζει θέματα σχετικά με τη συναισθηματική υγεία και ζωτικότητα, τον αυθορμητισμό, την ανθρώπινη σεξουαλικότητα και τα ένστικτα. 
Οι απόψεις του Λώρενς τού απέφεραν πολλούς εχθρούς, νομικές διώξεις, λογοκρισία και παρερμηνεία του έργου του, και είχαν ως αποτέλεσμα να υποβληθεί σε εθελοντική εξορία για μεγάλο χρονικό διάστημα. 
Σήμερα εκτιμάται ως οραματιστής διανοούμενος και σημαντικός εκπρόσωπος του μοντερνισμού στην Αγγλική Λογοτεχνία, αν και ορισμένες φεμινίστριες αντιτίθενται στον τρόπο που παρουσιάζονται οι γυναίκες και η σεξουαλικότητα στο έργο του.




Βρείτε την Αγγελική Μπούλιαρη και τα βιβλία της εδώ:

http://www.biblionet.gr/main.asp?page=results&person=x&person_id=55327

http://www.goodreads.com/author/show/6448557