ΤΑ ΚΙΤΡΙΝΑ ΤΡΟΛΕΪ: ΤΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΤΟΥ ΑΛΑΤΙΟΥ, της Ρέϊνορ Γουίν

Δευτέρα 4 Απριλίου 2022

ΤΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΤΟΥ ΑΛΑΤΙΟΥ, της Ρέϊνορ Γουίν

Είδος: Μυθιστόρημα

Μετάφραση: Γωγώ Αρβανίτη

Σελίδες: 406

Εκδόσεις: ΚΛΕΙΔΑΡΙΘΜΟΣ, 2021

Προσεγμένη έκδοση των εκδόσεων Κλειδάριθμος, από το εξώφυλλο-οπισθόφυλλο και τον τύπο του χαρτιού, μέχρι την μετάφραση, την οποία θεωρώ ότι είναι εξαιρετική, εύστοχη, με σωστά ελληνικά, και ότι εξυπηρετεί τέλεια τόσο την απρόσκοπτη ανάγνωση όσο και την λογοτεχνική απόδοση του κειμένου.

Όπως μας πληροφορεί το οπισθόφυλλο, ΤΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΤΟΥ ΑΛΑΤΙΟΥ, είναι μια αληθινή ιστορία, ένας ύµνος στη ζωή, στην αποδοχή της θλίψης και στην θεραπευτική δύναμη της φύσης. Τo μυθιστόρημα ανασυνθέτει την έννοια της εστίας, δείχνοντας πως όταν αυτή χαθεί, µπορεί να «ξαναχτιστεί» και να επαναπροσδιοριστεί µε τους πιο απρόσµενους τρόπους.

Η συγγραφέας Ρέινορ Γουίν, σύζυγος του Μοθ Γουίν και μητέρα των ενήλικων παιδιών τους, της Ρόουαν και του Τομ, μας παραδίδει ένα μυθιστόρημα που συναρπάζει και εμπνέει. Πρόκειται για την ημερολογιακή, ταξιδιωτική καταγραφή της προσωπικής τους οδύσσειας -δεν είναι τυχαίο ότι το βιβλίο ξεκινάει με μια αναφορά στην Ομήρου Οδύσσεια- μιας περιπέτειας την οποία επέλεξαν συνειδητά να βιώσουν, ενάντια σε όλες τις αντιξοότητες.

Το αγαπημένο ζευγάρι, στην ηλικία των πενήντα και κάτι σήμερα, σύντροφοι από τα πρώιμα νεανικά τους χρόνια, έχει περάσει τη ζωή του φροντίζοντας και ανακαινίζοντας μια αγροικία στην αγγλική εξοχή, την οποία έχουν μετατρέψει σε οικογενειακή επιχείρηση, με ζώα αγροκτήματος, λαχανόκηπους και φιλοξενία επισκεπτών, η οποία τους παρέχει την οικονομική δυνατότητα μιας ανεξάρτητης ζωής κοντά στην φύση.

Ωστόσο δεν είναι όλα ειδυλλιακά, αφού εδώ και έξι χρόνια ο Μοθ ταλαιπωρείται από ένα σοβαρό πρόβλημα υγείας, το οποίο διαγνώστηκε μόλις πρόσφατα: Πάσχει από CBD, Φλοιοβασική εκφύλιση, μια σπάνια νευροεκφυλιστική νόσο, η οποία προσβάλλει τον εγκεφαλικό φλοιό, οδηγεί σε μυϊκή ατροφία και απώλεια μνήμης, και έχει προσδόκιμο ζωής 6-8 χρόνια. Στην περίπτωση του Μοθ, μάλλον εξελίσσεται αργά και ίσως του δώσει παραπάνω από τα 2 χρόνια ζωής που στατιστικά του απομένουν.

Έτσι, λοιπόν, ενώ βρίσκονται σε αυτή την ηλικία και την δύσκολη κατάσταση υγείας του Μοθ, μια οικονομική τους επένδυση, κατόπιν συμβουλής ενός παλιού «φίλου» του Μοθ, αποδεικνύεται εντελώς αποτυχημένη. Στο Δικαστήριο όπου εκδικάζεται η υπόθεση, στο τέλος βρίσκονται να είναι οι ηττημένοι της υπόθεσης και χάνουν όλα όσα απέκτησαν μαζί όλα αυτά τα χρόνια, την αγροικία τους και κάθε μέσο βιοπορισμού.

Σε πέντε ημέρες θα προστεθούν κι αυτοί στην κατηγορία των αστέγων. Αυτό το γεγονός ωθεί την Ρέινορ να βρει όσο περισσότερες πληροφορίες μπορεί σχετικά με τον αριθμό των αστέγων, το στερεότυπο που διαμορφώνει την άποψη της πλειοψηφίας γι’ αυτούς, τα προβλήματα που συνήθως συνοδεύουν την κατάστασή τους, όπως αλκοολισμός και ναρκωτικά, και κατά πόσον αυτά τα προβλήματα οδηγούν στην έλλειψη στέγης ή προκύπτουν από αυτήν.

Εδώ ξεκινάει η επιλεγμένη και από τους δύο περιπέτεια της ζωής τους. Παίρνουν τη γενναία απόφαση να περπατήσουν 630 μίλια (1015 χιλιόμετρα) στο θαλασσοδαρμένο μονοπάτι που διατρέχει τη Νοτιοδυτική Ακτή της Αγγλίας, από το Μάινχεντ στο Σόμερσετ, μέχρι το Πουλ στο Ντόρσετ, μέσω Ντέβον και Κορνουάλης. Η διαδρομή τους θα περιλαμβάνει απάτητα μονοπάτια, ποτάμια, βαλτότοπους, λόφους, βράχους και παραλίες, και φυσικά κατασκήνωση στην άγρια φύση!

Η Ρέινορ ξαναδιαβάζει με προσοχή ένα βιβλίο σχετικό με το εγχείρημά τους: «500 μίλια βόλτα με τον σκύλο μου», του Μαρκ Γουόλινγκτον. Στη συνέχεια εφοδιάζονται με σκηνή, σακίδια, τρόφιμα και τον εύχρηστο ταξιδιωτικό οδηγό του Πάντι Ντίλον, «Το Μονοπάτι της Νοτιοδυτικής Ακτής».

Τα μόνα τους έσοδα είναι ένα εβδομαδιαίο ποσόν 48 λιρών από το Κράτος, το οποίο μπορούν να εισπράξουν από τα ΑΤΜ των κατοικημένων περιοχών της διαδρομής τους.

Η απόφασή τους να περπατήσουν αυτή την τεράστια απόσταση της Νοτιοδυτικής Ακτής είναι ταυτοχρόνως μια απόφαση να προκαλέσουν τους εαυτούς τους, την αντοχή τους, τα όριά τους, την ίδια τη ζωή. Είναι η απόφαση ανθρώπων ελεύθερων, που, αν και δεν βοηθιούνται από την ηλικία και την οικονομική τους κατάσταση, δεν παραιτούνται από τη ζωή, αλλά αντιθέτως, αντιμετωπίζουν ακόμα και την πιο μεγάλη δυσκολία ως μια ευκαιρία να συνεχίσουν την περιπέτεια της ζωής.

Κι έτσι ο Μοθ και η Ρέι αποδύονται σε έναν αγώνα να εξοικειωθούν απολύτως με την Φύση και να ενσωματωθούν σε αυτήν. Μέσα από τη ζωή στη Φύση και τις αλλεπάλληλες δοκιμασίες, εξακολουθούν να μαθαίνουν, να προσπαθούν, να εξελίσσονται, να κατανοούν και να επικοινωνούν ουσιαστικά με τους συνανθρώπους τους. Κι εκεί στην ερημιά τους, προτιμούν να μείνουν νηστικοί και διψασμένοι, παρά να αρνηθούν ένα φλιτζάνι τσάι σε έναν απρόσμενο επισκέπτη τους.

Αυτό που τόλμησαν να κάνουν είναι εξαιρετικό και θαρραλέο. Σε κάποιους, ίσως τους περισσότερους, μπορεί να φανεί απερίσκεπτο, ή ακόμα και παράλογο, όμως το Μονοπάτι της Νοτιοδυτικής Ακτής θα τους ανταμείψει με διάφορους τρόπους, όπως και το Μονοπάτι του Αλατιού θα ανταμείψει τον αναγνώστη. Όπως είπε η συγγραφέας: «Αυτό το ταξίδι μάς έμαθε να μην περνάμε τον χρόνο μας κοιτάζοντας προς τα πίσω με θυμό και προς τα μπρος με φόβο, αλλά να ζούμε αυτήν τη στιγμή, τώρα. Είναι το μόνο που έχουμε και, στην ουσία, το μόνο που χρειαζόμαστε.»

Σε συνέντευξή της στην LIFO.GR, όταν ρωτήθηκε πως θα ήταν η ζωή τους αν δεν είχαν ξεκινήσει αυτό το ταξίδι, η Ρέινορ απάντησε: «Είναι δύσκολο να φανταστώ πώς θα ήταν η ζωή μας χωρίς εκείνο το ταξίδι με τα πόδια. Σίγουρα δεν θα είχαμε ανακαλύψει ότι η υγεία του Μοθ θα μπορούσε να βελτιωθεί από το περπάτημα, και θα συνέχιζε να χειροτερεύει, όπως είχαν προβλέψει οι γιατροί. Αν δεν είχαμε κάνει το επόμενο βήμα, θα είχαμε μείνει με την αγωνία και τον φόβο και δεν θα είχαμε έρθει αντιμέτωποι με τη νέα μας ζωή. Αν δεν είχαμε περπατήσει, όπως το κάναμε, οι αρνητικές, καταστροφικές σκέψεις και τα συναισθήματα θα μπορούσαν να μας είχαν καθορίσει και δεν ξέρω πού θα είχαν οδηγήσει.»

Είναι ένα όμορφο βιβλίο, εξαιρετικά καλογραμμένο, και παρόλο που η επιλογή του ζευγαριού είναι δύσκολη και αφορά σε πολύ λίγους, είναι μια ιστορία που μπορεί να εμπνεύσει και να αλλάξει τον τρόπο που σκεπτόμαστε για τη ζωή, τον άνθρωπο και τη Φύση. Μας κάνει να θαυμάσουμε τους ανθρώπους που προσπαθούν και θριαμβεύουν πάνω στις αντιξοότητες, που ανακαλύπτουν και χρησιμοποιούν την κρυμμένη δύναμή τους για να ζήσουν. Μας κάνει να αναγνωρίσουμε πόσο τυχεροί είμαστε που έχουμε στέγη πάνω από το κεφάλι μας, που έχουμε ζεστό και ασφαλές σπιτικό και φαγητό στο τραπέζι μας, μας θυμίζει πόσο πολύτιμη είναι η ζωή μας, ακόμα και αν ζούμε μέσα σε μια ρουτίνα από την οποία λείπει ο παλιός νεανικός ενθουσιασμός.

Είναι μια αληθινή ιστορία που μας κάνει να εκτιμήσουμε και να νιώσουμε βαθιά ευγνωμοσύνη για αυτά που ήδη έχουμε: τη δουλειά μας, την ασφάλεια και την άνεση του σπιτιού μας, τους ανθρώπους που αγαπάμε και εμπιστευόμαστε. Επιπλέον, μάς δείχνει ότι μπορεί κανείς να κοιτάξει κατάματα την αρρώστια, ακόμα και τον θάνατο, αν είναι σε ειρήνη με τον εαυτό του, νιώθοντας μέρος ενός μεγαλύτερου συνόλου, και αποδεχόμενος τη ζωή όπως έρχεται, με οποιονδήποτε τρόπο ή μορφή.

ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ

Η Ρέινορ Γουίν, αφότου ολοκλήρωσε το µονοπάτι της νοτιοδυτικής ακτής, συνεχίζει να κάνει τακτικά πεζοπορίες µεγάλων αποστάσεων και να γράφει για τη φύση, την έλλειψη στέγης και το ελεύθερο κάµπινγκ. Ζει στην Κορνουάλη µε τον σύζυγό της Μοθ και τον σκύλο τους Μόντι. Το Μονοπάτι του Αλατιού είναι το πρώτο της βιβλίο. Μεταφράστηκε σε 19 γλώσσες, ήταν υποψήφιο στη βραχεία λίστα για το Costa Book Award και έχει πωλήσεις άνω του µισού εκατοµµυρίου αντιτύπων παγκοσµίως.

Φωτογραφία από: https://www.theguardian.com/books/2020/aug/23/beyond-the-salt-path-it-felt-abnormal-to-live-in-a-village-among-other-people-raynor-winn