Υπάρχουν κάποιες ερωτήσεις που κάνουν συχνά οι δημοσιογράφοι σε διάφορες γνωστές ή διάσημες, όπως τις λέμε τώρα, προσωπικότητες. (Κάποτε διάσημος σήμαινε διεθνής και αξιόλογη καριέρα).
Μέσα σ΄αυτές είναι: "Ποιο είναι το μεγαλύτερο ελάττωμά σου;"
Εκεί συχνά ο ερωτώμενος απαντάει μ' ένα γενικά θεωρούμενο προτέρημα του χαρακτήρα του. Για παράδειγμα, "η γενναιοδωρία", (έτσι αφήνει υπόνοιες ότι τον εκμεταλλεύονται), ή "η ειλικρίνεια" (κι εδώ πάλι αφήνει υπόνοιες ότι πληρώνει το θάρρος της ειλικρίνειάς του χάνοντας φιλίες και συνεργασίες).
Σπάνια ακούω-διαβάζω ότι κάποιος είπε: "Βρίζω. Όταν θυμώνω, κατεβάζω καντήλια. Λέω ψέματα. Τεμπελιάζω. Σιχαίνομαι την καθαριότητα. Είμαι φιλοχρήματος/η. Είμαι εγωκεντρικός/ή. Ξεχνάω τους άλλους".
(Τις παραπάνω ιδιότητες και αντιδράσεις, φυσικά, μπορεί να τις έχει ο οποιοσδήποτε από μας, λίγο-πολύ, απλά τώρα εννοούμε ότι υπάρχουν σε μεγάλο βαθμό ή δεν τιθασεύονται).
Μετά υπάρχει μια άλλη ερώτηση: "Τι σε φοβίζει;"
Κι εδώ, πάλι, ο ερωτώμενος συνήθως στρέφεται προς τους άλλους και απαντάει:
"Η κακία, η οργή, ο πόλεμος, η αδιαφορία", και άλλα.
(Ο ίδιος μπορεί να είναι πολεμοκάπηλος ή αμοραλιστής ή αδιάφορος προς συγγενείς και φίλους, κι όμως λέει ότι τον φοβίζουν ακριβώς αυτά...)
Τι θέλω να πω;
Όχι, ότι όταν μας ρωτάνε κάτι τέτοιο, όλοι ψάχνουμε -και καλά κάνουμε- τον καλύτερο εαυτό μας, και παρουσιάζουμε, συνειδητά ή ασυνείδητα, μια ωραία και συμπαθητική εικόνα του...
Όχι, δεν θέλω να πω αυτό, ή τουλάχιστον όχι μόνο αυτό...
Όταν ήμουν λιγότερο ώριμη απ' όσο είμαι σήμερα, άκουγα τους ψυχολόγους, ψυχαναλυτές, ψυχοθεραπευτές και λοιπούς της ψυχής ειδικούς, να λένε ότι "Οι άλλοι είναι ο καθρέφτης μας" και δυσκολευόμουν να το εννοήσω. Πώς είναι ο καθρέφτης μας, δηλαδή; Πώς γίνεται να είμαστε ίδιοι;
Με τον καιρό όμως, νομίζω πως κατάφερα να βρω μια άκρη:
Οι άλλοι και αυτά που αντιπαθούμε ή φοβόμαστε σ' αυτούς, είναι ένας καθρέφτης που μας δίνει την ευκαιρία να κοιταχτούμε εμείς οι ίδιοι με προσοχή και να δούμε μήπως αυτά τα ενοχλητικά συναισθήματά μας πηγάζουν από μας πρώτα απ' όλα.
Είναι μια ευκαιρία να κάνουμε την αυτοκριτική μας, την αυτογνωσία μας. Είναι μια ευκαιρία να αναρωτηθούμε: Μήπως κάνουμε ό,τι κι εκείνοι; Μήπως κάνουμε αυτά που δεν θέλουμε να μας κάνουν; Μήπως λέμε αυτά που δεν θέλουμε να μας πουν; Μήπως φερόμαστε όπως μας πληγώνει να μας φέρονται;
Γιατί, πολλές φορές νομίζουμε ότι είμαστε διαφορετικοί, ξεχωριστοί, εντελώς ανόμοιοι με τους άλλους, "εμείς ποτέ δεν θα το κάναμε αυτό"... Κι όμως, είμαστε όλοι άνθρωποι και συχνά μια λεπτή τρίχα μόνο μας χωρίζει από το να φερθούμε σαν κι εκείνους, να γίνουμε ένα μαζί τους. Αρκεί μια ελάχιστη μετατόπιση και βρεθήκαμε εκεί, ανάμεσά τους, μαζί τους, ίδιοι τους...
Μια φορά, όταν τα παιδιά μου ήταν μικρά, τα μάλωσα άσχημα. Όταν πήγα στο μπάνιο να ρίξω νερό στο πρόσωπό μου, κοιτάχτηκα στον καθρέφτη. Κι εκεί, είδα τη... μητέρα μου!
